Liseler Neden Dört Yıl?

Lise bitirmek zorunlu hale gelsin diye düşünülürken üç yıl olan lise eğitimi dört yıla çıkarıldı. Dört yıllık lise mezunları, 2010 Haziranında ikinci kez verilecek. ıki sene öncesine kadar normal liseler üç yıl, Fen ve Anadolu Liseleri dört yıl idi. Dört olmasının nedeni, sınavla öğrenci alan bu liselerde İngilizce Hazırlık sınıfının okutulmasıydı. Tüm liseler dört yıl olunca Anadolu Liselerindeki hazırlık sınıfları kaldırıldı, ıngilizce eğitimi birinci sınıf ağırlıklı olarak diğer sınıflarda okutulmak üzere müfredata yayıldı. Planı programı çok da detaylı düşünülmeden geçilen bu sistem bir anda Anadolu Liselerinin öğrencilerini zorladı.

Hazırlık uygulamasından vazgeçmeyen bazı özel okullar ve kolejlerde lise süreci beş yıl oldu. Oku, oku bitmez. Sanki tıp eğitimi yapıyor çocuklar. Bitinceye kadar bıkkınlık yaratan bir lise süreci.

Liselerdeki dört veya beş yıllık sürecin uzunluğunu bir kenara bırakalım, son sınıfta, yani normal şartlardaki dördüncü sınıfta ne kadar eğitim aldıklarına bakalım. Üç yıllık eğitim müfredatını dört yıla yayarsanız bir yerlerde boşluk olacaktır. Nihayetinde o boşluk son sınıfta ortaya çıkıyor. Bunu en iyi görenlerden birisi Milli Eğitim kadroları olmalı. Dört yıllık liselerde dördüncü sınıf sanki üniversiteye hazırlık için konmuş gibi bir manzara var ortada.

Hüseyin Çelik’in Milli Eğitim Bakanlığı zamanında getirilen bu sistemle ilgili, hatırladığım kadarıyla bir yerlerde şöyle bir şey okumuştum;

“Başarılı öğrenciler liseyi üç yılda bitirebilecekler. Son sınıfta, yani lise dördüncü sınıfta da üniversite için rahatça hazırlık yapabilecekler.”

Bugünkü uygulamaya bakınca, sadece,  başarılı olup dört yıllık süreci üç yılda bitirenler değil, lise dördüncü sınıftaki öğrenciler tümden bu son yılı üniversite hazırlık için geçiriyorlar. Hem çocuklara yazık, hem öğretmenlere, hem okul idarelerine, hem de ailelere. Madem dördüncü sınıfta verecek fazla bir şey yoktu liseler neden dört yıl oldu? Gerekli miydi, değil miydi? Çağdaş eğitimde model bu mudur? Avrupa’da sistem böyle midir? Yoksa örnek aldığımız Avrupa’da temel eğitimin (8+4) 12 yıl olması farklı bir anlayış mı taşıyor?

Hangi tarafına baksak eleştirecek, aksak, eksik bir şeyler gördüğümüz eğitim sistemimizde getirilen her yeni uygulama, planlaması son derece titizlikle yapıldıktan sonra hayata geçirilse daha az eleştiriye maruz kalacaktır. Ayrıca öğrenci, veli ve eğitimcileri daha az yoracaktır.