Doğuştan Yaşam Beklentisi: Türkiye’de yaşayan bir Türk vatandaşı 1990 yılında ortalama 67.9 yıl ömre sahipken 2004 yılında 71.2 yıl ömre sahiptir. Geçen 14 yılda ortalama insan ömrü ülkemizde 3.3 yıl artmıştır. 2004 yılında erkekler ortalama 68.8 ve kadınlar 73.6 yıl yaşam ömrüne sahip olmuştur. Erkekler ülkemizde kadınlardan ortalama 4.8 yıl kısa yaşamaktadır. Türkiye’de doğuştan yaşam beklentisi 30 OECD ülkesi içinde hem 1990 hem de 2004’te en sonuncu konumdadır. 2004 yılında OECD ülkelerinde ortalama yaşam bir çok ülkede 75-81 yıl arasında değişmektedir. Türk vatandaşları doğuştan OECD ülkeleri vatandaşlarına göre 4-10 yıl daha kısa yaşam ömrüne sahiptir. Kadınların yaşam süresinin uzun olmasındaki en önemli etkenlerden biri stresli ve zor çalışma hayatına erkeklerden daha az katılmalarıdır.
Doğurganlık Oranı: 2004 yılı verilerine göre Türkiye’de 15 – 49 yaş grubundaki kadınların ortalama çocuk doğurma sayısı 2.43 ile 30 OECD ülkeleri arasında ilk sırada yer almaktadır. OECD ülkeleri doğurganlık ortalaması 1.57’dir Türk kadınları OECD ülke kadınlarına göre %55 daha fazla çocuk doğurmasından dolayı daha fazla yıpranmakta ve daha kısa yaşamaktadır.
Çocuk Ölümü: Her canlı 1000 doğum başına Türkiye’de 1995 yılında 43 çocuk ölürken 2004 yılında 24.6 çocuk ölmüştür. 2004 yılı OECD ortalaması ise 5.7 çocuk ölümüdür. Ülkemizde canlı doğan 1000 çocuğun hayatta kalma şansı OECD ülkelerindeki çocuklardan 4.3 kat daha azdır.
Sağlığa Ayrılan Pay: OECD verilerine göre 1995 yılında milli gelirimizin %3.4’ü 2004 yılında ise %7.7’si sağlık harcamalarına ayrılmıştır. Bu payla Türkiye 30 OECD ülkesi içinde sağlığa ayrılan pay açısından 22. sırada yer almıştır. Sağlığa en fazla payı ABD ve ısviçre ayırmıştır.
Kişi Başına Sağlık Harcaması: 1995’de Türkiye’de sağlık için kişi başına 187 dolar harcanırken 2004’te 580 dolar harcanmıştır. 10 yıllık dönemde 3.1 kat kişi başı sağlık harcamasında artış olmuşsa da 30 OECD ülkesi içinde kişi başına sağlık harcamasında ülkemiz yine sonuncu olmuştur. Diğer ülkelerin çoğunda kişi başına 5-6 kat daha fazla sağlık harcaması yapılmaktadır. Kişi başına daha fazla sağlık harcaması yapılması bu ülkelerde hem ömrü uzatmakta hem de çocuk ölümlerinin azalmasına neden olmaktadır. 1995 verilerine göre Türkiye’de kişi başına yapılan ilaç harcaması OECD ülkeleri içinde birinci sırada yer almaktadır. OECD ülkelerinin neredeyse iki katı ilaç harcaması yapılmaktadır. Buda ülkemizde ilaçların hem bilinçsiz kullanıldığı hem de önemli savurganlık olduğunun bir göstergesi kabul edilebilir.
Çalışan Doktor Sayısı: 1000 nüfus başına çalışan doktor sayısı 1990’da 0.9 iken 2004’te 1.4 çıkabilmiştir. Türkiye bu rakamla 2004 yılında OECD içinde en son sırada yer almıştır. 1000 nüfus başına düşen doktor sayımız azdır.
Sigara Tüketimi: 1990 yılında ülkemizde günlük sigara içen nüfus % 43.6 iken 2004 yılında %32.1’e gerilese de OECD ülkeleri içinde en çok sigara tiryakisi ülkemizdedir. Ülkemizde halen her üç kişiden biri düzenli sigara içmektedir. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de günde 300, bir saatte 12 kişi olmak üzere yaklaşık 100 bin kişi her yıl sigara nedeniyle erken ölüyor. Bu sayı, ülkemizde bir yılda ölen anne, bebek ve çocuk sayısının yaklaşık 2 katıdır. Her yıl ülkemizde 100 bin kişinin ölmesi karşısında bu canavarı dikkate aldığımız söylenemez. Her yıl 100 bin kişi ne anlama geliyor?
– Hergün 1 uçak düşüyor ve 300 kişi ölüyor.
– Heryıl yüz bin nüfuslu bir şehrimize bir atom bombası atılıyor
– Hergün içi dolu 6 otobüs uçuruma yuvarlanıyor kimse sağ kalmıyor.
Bilinen terör yılda 2-3 bin insanımızın
Trafik terörü yılda 6-7 bin insanımızın
Sigara terörü yılda 100 bin insanımızın hayatına mal olmaktadır.
Sigaranın yol açtığı ölümler; trafik, terör, iş kazaları vb. tüm ölümlerin toplamından beş kat daha fazladır.
Alkol Tüketimi: 15 yaşından büyüklerin kişi başına yıllık alkol tüketimi 2004 yılında yaklaşık 1.5 litre olmuştur. Alkol tüketimi açısından OECD ülkeleri içinde en iyi durumda Türkiye bulunmaktadır.