Sinemanın ustalarından 48 filmin gösterileceği, 10 Mart-10 Mayıs tarihleri arasında düzenlenecek 16. Uluslararası Gezici Filmmor Kadın Filmleri Festivali basın toplantısı, Fransız Kültür Merkezi’nde yapıldı. Paneller, forum, atölye ve söyleşilerle dopdolu bir program vadeden festival; İstanbul’un ardından Trabzon, İzmir, Antalya, Bodrum, Mersin, Adana, Diyarbakır’da kadınlarla buluşacak.
“Kadınlara şifa olan, umut veren bir festival olsun”
Festival Koordinatörü Melek Özman; “Filmmor Kadın Filmleri Festivali’ni var eden, kadınların kadim bilgisi, deneyimi… Bu deneyimle diyoruz ki; ne söz biter ne yol ne de düş” diyerek söze başladı. Festivalin İstanbul’da ve bütün şehirlerde kadınlara armağan olarak ücretsiz gerçekleşeceğini belirten Melek Özman; “Tek yapılması gereken Fransız Kültür Merkezi’ne önceden kayıt yaptırmak. Kadınları buluşturan, iyi gelen, umut veren, şifa olan bir festival, bahar yaşamalarını diliyoruz.” dedi.
Program Koordinatörü Alin Taşçıyan: “Bu yıl programımızın iki odak noktası var. Biri kadınların yaratıcılığının sınır tanımadığını gösteren, hepsi kendi üslubu içinde son derece başarılı filmleri kadınlarla buluşturmak. İkincisi de kadınların hikayelerine vurgu yapmak” dedi.
Kadınların sineması dendiğinde önyargılı olarak sadece kadınların sorunlarına değinen filmlerin akla geldiğini belirten Alin Taşçıyan; “Kadınların sineması Germaine Dulac’tan bugünlere uzanan muazzam bir avangart geleneğe sahip. Biz de buradan yola çıkarak bir toplu gösterim yapıyoruz. 2003 yılında İstanbul Bienali’ne de katılan Görsel Sanatçı Fiona Tan toplu gösterisi… Hem deneysel, hem belgesel, hem dramatik öğeleri de içinde barındıran sınır tanımayan ve kolayca kategorize edemeyeceğiniz filmler. Festivale de katılacak, master class ve söyleşilerde izleyicilerle olacak. Geçen yıldan itibaren 21. yüzyılın en iyi yönetmenlerinden birisi olarak anketlerde adı geçmeye başlayan Arjantinli Lucrecia Martel’in başyapıtı “Zama” ile bu yıl 89 yaşında Akademi Ödülleri’ne aday gösterilerek Oscar tarihine geçen Anges Varda’dan “Mekanlar ve Yüzler” filmi de festival programında. Cinsel tacizi konu eden dört film yanında, Hollywood ve Türkiye sinema sektöründen kadınları bir araya getirip meseleyi etraflıca ele alacağız” dedi.
Türkiye’de yıllardır yönetmen kadınların sayısının artmadığına dikkat çeken Taşçıyan; “2018’in çok başındayız, henüz 1 tane kadın yönetmenin filmi çıktı. Maalesef Türkiye film endüstrisinde; kadın yapımcılar şahane çalışmalar yapsalar da; yönetmen sayısı çok az. Geçen sene Türkiye’de, 151 yerli yapım vizyona girdi.12 tanesi kadın yönetmenlerin imzasını taşıyordu Bu çok ciddi bir sorun. Neden kadınlar film çekemiyorlar ya da filmleri yeterince görünür olamıyor? Endüstride herkes bu soruları kendine sormalı ve daha çok tartışılmalı” diyerek bitirdi.
Festival Programı ve Etkinlikleri:
16. Filmmor Kadın Filmleri Festivali; kadınların filmlerini, sözlerini, düşlerini, masallarını, şiirlerini, öykülerini, yollarını, şarkılarını, umutlarını, dirençlerini, deneyimlerini 10-17 Mart İstanbul; 23-25 Mart Antalya; 30 Mart-1 Nisan İzmir; 6-8 Nisan Trabzon; 13-15 Nisan Bodrum, 20-22 Nisan Mersin, 27-29 Nisan Adana ve 4-6 Mayıs tarihlerinde Diyarbakır’da kadınlarla buluşturacak.
Festivale tüm kadınlar davetli
Filmmor Kadın Filmleri Festivali; 9 Mart’ta festival yürüyüşü ile başlıyor. Yürüyüş, İstanbul’daki bütün gösterimlerin ve etkinliklerin ev sahipliğini yapan Fransız Kültür Merkezi’nde bitiyor ve festival başlıyor. Festival Fransız Kültür Merkezi’ne (http://www.ifturquie.org/
Biri umut veren diğeri korku salan iki “ödül”
Farklı bölümler altında 48 filmin gösterileceği festivalde yine yarışma bölümü yok, daima dayanışma var. Bununla birlikte sinemacılara biri umut olan diğeri korku salan iki ödül var; “Mor Kamera Umut Veren Kadın Sinemacı Dayanışma Ödülü”. Basın toplantısında bu yıl Mor Kamera Umut Veren Kadın Sinemacı Dayanışma Ödülü’nün ilk filmi Ölçek’le Emine Gezici Üstündağ’a verileceği açıklandı.
Diğeri, daha sonra açıklanacak, Türkiye sinemasındaki cinsiyetçiliğe dikkat çekmek ve aslında her sene bir daha vermemek umuduyla verilen “Altın Bamya Ödülleri”…
Ödüllü Filmler, İlk Gösterimler, Merakla Beklenenler
Yeryüzünün yüzlerce dilinden, onlarca ustasından filmler, atölyeler, paneller, forumlar ve söyleşilerle Kadınların Festivali’nin yine dopdolu bir programı var.
- Kadınların Sineması
“Kadın yönetmenlerin” ya da “kadınlara dair” “kadın filmleri” değil, sinemaya ve hayata farklı kadrajlar açan kadınların, 21. yüzyılın ustalarının son filmleriyle Kadınların Sineması bölümü filmleri:
- 16 Hafta / Carlota Coranado
- Anlatıcı / Beril Ece Güler, Nazli Khoshabar
- Apne / Nicola Stephanie Sangs
- Arin / Mizgin Müjde Arslan
- Carmen / Natalia Presston
- Dil Oyunu / Caroline Emery, Stephan Bauer
- İşe Yarar Bir Şey / Pelin Esmer
- Kaygı / Ceylan Özgü Çelik
- Mekanlar, Yüzler / Agnes Varda, Jr
- Ölçek / Emine Gezici Üstündağ
- Salla Kalçaları Lulu / Lulu Keating
- Suç Ortağı / Heather White, Lynn Zhang
- Tupperware / Laurie Kahn
- Wamba / Estafanya Cortes
- Zama / Lucrecia Martel
- Komşu Komşunun Filmine Muhtaç:
Suudi Arabistan’dan İran’a, uzak yakın komşularımızla buluşma; dayanışmayla örülen komşuluk ilişkilerini kadınların gözünden öğrenme deneyimi de sunan filmler:
- 7 Perde / Sepideh Farsi
- Annelik / Roqiye Tavakoli
- Denizaltı / Mouna Akl
- Evin Sakinleri / Monir Geyhdi
- Faoueyia / Myrna Tsapa
- Filistin’i İşlemek / Carol Mansour
- Israfil / Ida Panahandeh
- Kanatlarını Aç / Vivian Papageorgiou
- Savaş Şovu / Obaidah Zaytoon, Adreas Dalsegaard
- Suriye İçin Ağıt / Maise Elhafez, Eda Elif Tilbet
- Umarım Çerçeveye Girmişimdir / NATALİE Braun
- Yeva / Anahid Abad
- Kadınlar Vardır
Juliet Mitchell: “Kadınların tarihi baskı altına alınışlarının tarihi olduğu kadar, bu baskıya direnmelerinin de tarihidir”. Kadınlar vardır, baskı altında oldukları kadar, bu baskıya hakikati dillendirerek ve kaydını tutarak, dayanışmayla, sinemayla direnerek:
- Astronot Bedenleri / Alisa Berger
- Benzin / Sarra Abidi
- Gökdelenler / Fabianne Giezndanner
- Hayvan / Nayla Al Khaja
- İlahi Düzen / Petra Volpe
- Kameralı Kadınlar / Neslihan Siligür
- Yaz Sıcağında Teori / Irene von Alberti
- Yazlık / Sonja Kröner
- Yeter Artık Yeter / Khauther Ben Hania
Ve Kadınlar Vardır forumu:
Canan’ın Ayışığında Yıkanan Kadınlar videosu gösterimiyle başlayacak forum 10 Mart Cumartesi 13:00’da Fransız Kültür Merkezi’nde. Kadınların deneyiminden mahrum kalan yeryüzünde, İran’dan Tunus’a, Kanada’dan Türkiye’ye 2017’de kadınların var olma ve var etme deneyimini kadınların ajandasına not edelim.
- Bedenimiz Bizimdir “Cinsel Taciz”
Cinsel politikanın kadınları sıkıştırmaya çalıştığı kalıplar itina ile kırılır, bedenimiz bizimdir:
- Beni Öldürmeyen… / Rachel Meyrick
- Geek Kızlar / Gina Hara
- Sessizliği Bozmak / Nadya Ali
- Tacizin Tarifi / Paula Sacchetta
Ve panel; Vakti Geldi: Film Endüstrisinde Cinsel Taciz
2017’de, #bende #metoo, #TimesUp kampanyaları ile endüstrideki “zorba erkeklere artık yeter, süreniz doldu, size ek süre vermeyeceğiz, konuşacağız, değiştireceğiz” diyen kadınlarla bir araya gelmenin, deneyimlerimizi paylaşmanın vakti geldi.
- Cins-iyet-ler
Cinsiyet ve cinsel kimlik; cins meselelere bakan filmler:
- Adela / Evangelina Montes
- Homur Homur / Simay Çalişkan, Nergis Karadağ
- Silvana: Uyandığında Beni De Uyandır / Olivia Kastebring, Christina Tsiobanelis, Mika Gustafson
- Toplu Gösterim: Fiona Tan
“Görüntü üreticisi” Fiona Tan’ın kişisel ve politik belleğe görüntüler kaydeden 4 filmi:
- Gölgelerin Hükümranlığı
- İlginç Zamanlar Göresin
- Tarihin Geleceği
- Yükseliş
Ve Fiona Tan ile Master Class 13 Mart 17.00’da Fransız Kültür Merkezi’nde.
- Çocuklara Özel Seans “Çocuklar Sinemaya”
Çocuklar için yeryüzünde savaşın, sınırların, bürokrasinin ve düşmanlığın yeri ve anlamı yoktur:
- Babamın Çalıya Döndüğü Gün / Nicole Van Kilsdonk
Panel: Kendine Ait Biz Cüzdan; Yeni Kuşak Kadın Yapımcılar
Sinema sektöründe kendine ait bir cüzdan; sadece kaynakların cinsiyetler arasında eşit-adil paylaşımı değil; kaynakları ve statükoyu değiştiren yapısal bir değişim umudu aynı zamanda. Filmmor bu değiştirme deneyimini yeni kuşak kadın yapımcılardan dinlemeye davet ediyor.
Atölye: Kısa Film Atölyesi
Margaret Atwood: “Artık bir kitabın kenarlarındaki beyaz boşlukların içinde yaşamıyoruz. Artık hikâyeler arasındaki boşluklarda değiliz. Biz o hikâyelerin kendisiyiz ve artık kendi öykülerimizi kendimiz yazıyoruz.” Ve filme alıyoruz.
Kendi hikayesini film yapmak isteyenler için Nefin Dinç ve Meryem Yavuz ile; Claire Pijman ve Laurie Kahn’ın katılımıyla Kısa Film Atölyesi 10 Mart’ta başlıyor. Katılımcıların hikayeleriyle 4 film yapmayı hedefliyor.
Özel Etkinlik: Feminist Bellek; Kate Millett, Şirin Tekeli
Şirin Tekeli: “21. yüzyıl kesinlikle kadınların yüzyılıdır. Geri çevrilmesi mümkün değildir. Kadın hareketi döngüsel bir hareket oldu hep. Kazanımlar oldu sonra püskürtüldüler. Sonra yeniden başladı. Büyükanneler mücadele veriyorlar birtakım haklar kazanılıyor, anneler artık rahatız diyorlar, aslında hiçbir şekilde rahat değiller, birçok şeyi kaybediyorlar, torunlar geliyor, yeniden başlıyorlar. Yani bitmeyen bir mücadele bu aslında ama kesinlikle artık 21. yüzyılda kadınlar varlar.”
Şirin Tekeli’nin, seksenlerden bu yana, kurulan her örgüt, her kampanya gibi Filmmor’da da çok emeği var. 2005 yılında, sözlü tarihi ondan öğrendik, tıkandığımızda ona danıştık. Filmmor yapımı Şirin Tekeli ile “Feminist bir Hareketlilik” videosu ve Luce Guilbeault, Nicole Brossard, Margaret Wescott’un hazırladığı Some American Feminists “Kate Millett” videoları ile Şirin Tekeli ve Kate Millet festivalde olacak. Akabinde, geçen yıl fiziken aramızdan ayrılan ama hep bizimle olacak kadınlara dair söyleşi olacak.
Festival Baharı
Filmmor Kadın Kooperatifi, İzmir Kadın Dayanışma Derneği, Bodrum Kadın Dayanışma Derneği, Antalya Kadın Dayanışma Derneği, Karadeniz Kadın Dayanışma Derneği, İzmir Bağımsız Kadın İnisiyatifi, Kadın Emeği Kolektifi Derneği, Ortadoğu Sinema Akademisi Derneği ve Adana Kadın Platformu dayanışması ile 16. Filmmor Kadın Filmleri Festivali; 8 şehirde, 2 ay boyunca tüm gösterim ve etkinlikleri kadınlara armağan, şifa, umut olsun.