Bu röportajın 2. bölümünü Aysel Çelikel : ılk Defa Kadın-Erkek Eşitliğini Medeni Kanunla Elde Ettik – 2 başlığı altında okuyabilirsiniz.
Kadınvizyon: Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nin faaliyetlerinden biraz bahseder misiniz? Sadece bir eğitim projesi midir ÇYDD?
Prof. Dr. Aysel Çelikel: Köken itibariyle eğitim projesidir. şöyle söyleyeyim, aynı anda 40 proje yürütülmektedir. Bu projelerin hepsi eğitimle bağlantılıdır. Burs projesi, üniversite burs projesi ki bunu “Bir Işık da Siz Yakın” adı altında kullanıyoruz. ılköğretim ve lise öğrencileri için verdiğimiz -sırf kızlara verdiğimiz- burs projesi… şimdi biraz bunlardan bahsedeyim isterseniz:
ılköğretim ve lise öğrencilerine birkaç başlık altında burs veriyoruz. Bir tanesi “Çağdaş Türkiye’nin Çağdaş Kızları”. Bu daha sonra “Kardelenler” adıyla yürütüldü çünkü daha ziyade Güneydoğu’da karların arasından çıkan bir çiçek adı olarak gelişti ve artık bu projeye “Kardelenler” projesi diyoruz. Bu proje en büyük projemizdir aslında. Turkcell’le beraber yürütülmekte. Daha küçük rakamlarla başladı ama iki senedir her yıl 10 bin kız çocuğuna burs veriyoruz.
Bu projenin sponsoru Turkcell’dir ama alan çalışması yapılarak öğrencilerin seçimi, bu bursların hesaplarının açılması, takip edilmesi, öğrencilerin her sene öğrenciliğinin devam edip etmediğinin tespiti, dosyaların hazırlanması, paraların gönderilmesi, yani projeninin yürütülmesi tamamen ÇYDD’ne aittir. Aynı zamanda tabii ki bir dernek olarak yürüttüğümüz bu projelerin devlete karşı, Dernekler Masası’na karşı idari sorumluluğunu ve mali sorumluluğunu da taşımaktayız. O bakımdan proje aslında Çağdaş Yaşam’ın projesidir. Mali bakımdan destek veren Turkcell’dir.
şimdi bu başarılı proje Birleşmiş Milletler Kadın-Erkek Eşitliği Komisyonu’nda, 8 Mart Kadınlar Günü kapsamında ‘Başarılı Eşitlik Projeleri‘ olarak sunulacak. Fakat bize hiç haber verilmedi. Bu Turkcell’in projesiymiş gibi devlet tarafından sunuluyor, BM’e götürülüyor. Biz bunu gazetecilerden öğrendik. Bunu çok üzülerek söylüyorum, çünkü bu telif haklarına yapılmış bir saldırıdır. Bütün Türk kamuoyu biliyor ki, bu proje ÇYDD’nin en azından Turkcell’le birlikte yürüttüğü bir projedir. Yani bir emek var, bir de sermaye var. Emeği buraya gönüllü olarak koyan bizleriz ve biz yok sayıldık.
Kadınvizyon: Bu, Kardelenler projesinin uluslararası arenada yansıtılacak birinci proje olduğunun da bir göstergesi, değil mi?
Prof. Dr. Aysel Çelikel: Evet, devlet Türkiye’de örnek projeler yapılıyor diye bu projeyi alıyor, BM’e götürüyor. Bu, kadın-erkek eşitliğini sağlamak amacıyla yapılan projelerden biri. Çok önemli bir proje. Bununla iftihar ediyor devlet, fakat bir yandan da bizi Ergenekon terör örgütünün içine koymaya çalışıyorlar, bir takım engellerle karşılaşıyoruz.
Zaten bu son anlattığım olay da bir engelin parçasıdır diye düşünüyorum. Hem yaptığımız projelerle devlet gurur duyuyor ve uluslararası alanda adımızı anmadan projelerimizi kullanıyor, hem de bizi bir takım yargı yoluyla veya idari tedbirlerle zorluyor. Bunun ne anlama geldiğini çözemedim. Ama demek ki biz gene de çok başarılı işler yapmışız.
Kadınvizyon: Takdir etmekten çekinilen bir başarı var ortada…
Prof. Dr. Aysel Çelikel: Demek ki güneş balçıkla sıvanmaz. Bu çok doğru bir sözmüş…
ılköğretim projeleri kapsamında bizim bir başka projemiz; “Anadolu’da Bir Kızım Var Öğretmen Olacak”. ıki yılda bir projeler yenileniyor, hesaplar kontrol ediliyor, yeniden açılıyor. Kamuoyundan en çok destek aldığımız projemiz bu.
Biz şimdi 100 bin kıza ulaşmak için bir tanıtım kampanyası hazırladık. Kampanyanın adı: “Okumak ıstiyorum”. Bunu TV’de bir filmle de duyurduk. Bu filmi hazırlayan Young&Rubicam’ın Genel Müdürü Arzu Hanım’a teşekkür ederken, şarkıyı yazan Aysel Gürel’e, söyleyen şebnem Ferah’a, güzel sözleri okuyan Halit Ergenç’e de teşekkür etmeyi borç biliyorum. Bunu çeşitli biçimlerde kamuoyuna duyuruyoruz ve 100 bin kıza ulaşıncaya kadar bu projeyi sürdüreceğiz.
Ayrıca “Baba Beni Okula Gönder” projesi var. Bu da yine ilköğretim kızlarına burs vermek için çalışan projelerden bir tanesidir. Onun kapsamı altında da pek çok firma burs vermektedir. Mesela bu yıl 20 bin kız çocuğuna burs verdik. Bugüne kadar 36 bin kız çocuğuna burs verdik. şöyle bir şey var, bu projelerden burs alan bir öğrenci okumak istediği sürece, sonuna kadar komple desteğimizin altındadır. Biz okuduğu sürece, her sene burs veriyoruz onlara.
Bu burs projeleri içerisinde üniversite bursları da var: “Bir Işık da Siz Yakın” ve Türkel Minibaş bursları. “Yeni Türkel Minibaş’lar Yetişiyor” diye, iktisat ve işletme fakültelerinin başarılı öğrencilerine yönelik bir burs programımız var. Bunu da uyguluyoruz, onun da hesabı “Bir Işık da Siz Yakın” projesi kampsamındadır.
Kadınvizyon: Başka ne gibi projeler var?
Prof. Dr. Aysel Çelikel: Bunlar burs çerçevesinde yapılanlar. Bunun dışında yurt projemiz de var. Yurt biraz pahalı bir proje. Burs projesi ucuz bir proje, şöyle ki; ilköğretim öğrencilerine ayda 40 TL verildiğinde veya cep telefonuyla 8 tane 5 TL’lik SMS gönderildiğinde bir kız öğrencinin aylık bursu sağlanmış oluyor.
Onun için de ben toplumun buna destek vermesini çok önemsiyorum. Toplum sahip olmalı okuyamayan kızlara. Evet bugüne kadar hep kurumlar, kuruluşlar sahip oldu büyük ölçüde ama büyük ölçüde toplum sahip olmalı.Yani ayda 40 TL veya 5 TL’lik bir SMS göndermek bir insan için -yoksul değilse- problem değildir.
Kadınvizyon: Ve kendi geleceği için…
Prof. Dr. Aysel Çelikel: Tabii ki. Kendi geleceği için, rejimin geleceği için, cumhuriyetin geleceği için, devrimlerin geleceği için, herkes bir yerde omuz vermek zorunda diyorum.
şimdi bu burs verdiğimiz kız çocuklarını eğer ilköğretimi bitirdikten sonra lise öğretimine devam ettiremezsek, bu kız çocukları tekrar köylerine dönüyor, ki bu onlara yapılabilecek çok büyük bir kötülüktür. Bu sebeple onlara yurtlar yapmalıyız ki büyükşehirlerde bu kız çocukları yurtta kalsınlar, liselere devam edebilsinler. O yüzden yurt projemiz çok gerekli bir proje, bursla paralel yürümesi gereken bir proje.
Bugüne kadar yaklaşık 40 kadar üniversite ve lise olmak üzere yurt hayata geçirildi ama bu yeterli değil. şimdi yenileri Milliyet’in desteğiyle “Baba Beni Okula Gönder” projesi altında -bizim sanatçılarımız da Gülriz Sururi başkanlığında destek veriyor- şimdi iki tane yurt daha yapmak üzere kampanyamız hazırlanıyor, projemiz hayata geçecek.
Ayrıca anaokulu projelerimiz var, oyun parklarımız var, kütüphane projelerimiz var, kitap ulaştırma projelerimiz var, gençlik projelerimiz var, çocuk projelerimiz var, toplum merkezleri projelerimiz var.
Kadınvizyon: Orada Bir Okul Var Uzakta…
Prof. Dr. Aysel Çelikel: Evet, “Orada Bir Okul Var Uzakta” bize bir liste gönderiyor, “bana şu kadar defter, bu kadar kalem, boya veya bot gönderin” diyor mesela. Biz de bunları gönüllülerden sağlıyoruz. şöyle söyleyeyim; geçenlerde Muş Alparslan YıBO’nun (Yatılı ılköğretim Bölge Okulu) ihtiyacı olan 350 bot, havlu, bir miktar saç kurutma makinesi, mont vs.’yi gönüllülerimizden sağladık, oraya gönderildi.
Geçen hafta da Çukurca’daki bir YıBO’ya Sanayii Odası Vakfı’ndaki üyelerin kişisel destekleriyle sağladıkları 100 ranza, 100 yatak, 100 battaniye vs. gönderdik. Bu konuda çalışmalarımız sürekli yürüyor. Defter kalemleri, bilgisayarları artık almıyorum. Sağdan alıp sola veriyoruz, yaptığımız iş bu.
Bu röportajın devamını Aysel Çelikel: Bir Kız Çocuğunu Eğitmek, Bir Aileyi Eğitmekle Eş Değerdir -4 başlığı altında okuyabilirsiniz.