ıstanbul Büyükşehir Belediyesi (ıBB) tarafından hayata geçirilen Kadın ve Aile Sağlığı Merkezleri, kurulduğu günden bu yana ıstanbullu kadınlara ücretsiz kadın sağlığı hizmeti sunuyor. ıBB Sağlık ve Hıfzıssıhha Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan 30 Kadın ve Aile Sağlığı Merkezi’nde ıstanbullu kadınlara Jinekolojik muayeneden kemik ölçümlerine, rahim ağzı ve meme kanseri taramasından eğitim ve danışmanlık hizmetlerine kadar ücretsiz sağlık hizmeti veriliyor.
Kuruluş amacı, kadınlarda sıkça görülen meme ve rahim kanserinin yanı sıra kemik erimesi gibi hastalıkların da erken tanı ve tedavisinin sağlanması olan Kadın ve Aile Sağlığı Merkezleri’nde bugüne kadar, kanser riski tespit edilen 1250 kadının, ileri tetkikleri ve tedavileri yapılmak üzere hastanelere sevkleri yapıldı. Hastaneye sevki yapılan ve maddi durumu yetersiz olan kadınların tüm masrafları ıBB tarafından karşılanırken erken konulan tanı sayesinde hayata tutunmaları da sağlanıyor.
ıBB yürüttüğü çalışmalarla Kadın ve Aile Sağlığı Merkezlerinin 2004 yılında 5 olan sayısını 8 Mart 2005’te 17’ye, Aralık 2006’da ise 30’a çıkardı. Bugün itibariye Bağcılar, Eminönü, Eyüp, K.çekmece, Pendik, Ümraniye, Zeytinburnu, Kağıthane, Sarıyer, Kadıköy, Beşiktaş, şişli, Bayrampaşa, Sultanbeyli, Esenyurt, Esenler, Yakuplu, Gaziosmanpaşa, Tuzla, Fatih, K.Çekmece-2, Bahçelievler, Beykoz, Bakırköy, Maltepe, Kartal, Beyoğlu, Üsküdar ve Sarıgazi olmak üzere 30 merkezde faaliyet gösteren Kadın ve Aile Sağlığı Birimlerinde bugüne kadar 74.921 jinekolojik muayene, 71.814 meme muayenesi, 184.305 de kemik erimesi taraması yapıldı. Merkezlerde 2005 yılından bu yana 85.000 eğitim-danışmanlık hizmeti verildi.
ıBB Sağlık ve Hıfzıssıhha Müdürü Saime Batırel konuyla ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi : “Kurulduğu günden bu yana sürekli artarak devam eden Kadın ve Aile Sağlığı Merkezlerimizin sayısını her 100.000 kadına bir merkez olacak şekilde artırmak istiyoruz. Bu çerçevede çalışmalarımız devam ediyor. Merkezlerde koruma sağlığı ve eğitim hizmetleri verildiğinden herhangi bir sağlık problemi olmayan kadınları da merkezlerimize bekliyoruz. Kadınlarımızı meme, rahim kanseri gibi hastalıklarda erken tanının ne denli önemli olduğunu göz önünde bulundurmaya ve belli periyotlarda bu merkezlere gelerek tetkiklerini yaptırmaya davet ediyoruz.”
Kemik, Jinekoloji ve Eğitim birimlerinden oluşan Kadın ve Aile Sağlığı Merkezlerinde verilen hizmetler ise şu şekilde sıralanmaktadır;
a) Jinekoloji birimi ;
Meme kanseri taraması: Meme muayenesi yapılırken aynı zamanda kişiye kendi kendine meme muayenesi yapması da öğretiliyor, riskli görülen kişilere görüntüleme merkezlerinde ücretsiz mamografi çektiriliyor.
Rahim ağzı kanseri taraması: Kişiden smear alınarak patolojik incelemesi yapılıyor.
Genital enfeksiyon taraması: jinekolojik muayene yapılıyor, taze yayma alınıyor.
b) Kemik biriminde;
Topuktan kemik ölçüm taraması yapılıyor.
Riskli kişilere bölgesel ileri kemik yoğunluğu ölçümü ( dexa=dual energy X- ray Absortiometry) yapılıyor.
c) Eğitim birimi;
Talep edilen tüm sağlık konuları ve üreme sağlığı ile ilgili olarak yetişkin ve adolesanlara (genç – erişkin) bireysel ve grup eğitimleri verilmektedir.
Kadın ve Aile Sağlığı Merkezlerine ek olarak Aralık 2006’da Bayrampaşa ve Üsküdar’da kurulan 2 görüntüleme merkezinde ileri teknolojiye sahip dijital mamografi cihazı, meme ultrasonografi cihazı ve dexa cihazı bulunmaktadır. Merkeze gelen kadınların bu cihazlardaki tetkikleri ve çekimleri de (dual energy X- ray Absortiometry) ücretsiz olarak yapılmaktadır.