Kuş Gribi ınsana Nasıl Bulaşıyor?


Bir önceki bölümde.. Kuş Gribi ve H5N1 Virüsü Nedir? konusunu okuyabilirsiniz.


Avian influenza viruslerinin ınsanlara Bulaşması Nasıl Olur?


 


A tipi grip virüslerinin pek çok alt tipi bulunuyor. Bu alt tipler, A tipi grip virüsünün yüzeyindeki belli proteinlere göre sınıflanıyor  (hemagglutinin [HA] ve neuraminidase [NA] proteinleri). Bilinen 16 HA alt tipi ve 9 NA alt tipi A grip virüsü bulunuyor. Bu arada HA ve NA proteinlerinin farklı kombinasyonları da mümkün. Her bir kombinasyon farklı bir alt tip oluşturuyor. A tipi grip virüsünün bilinen tüm alt tipleri kuşlarda bulunuyor.


 


Genellikle “avian influenza virus” olarak kuşlarda bulunan A tipi grip virüslerine deniliyor ama 1997’den bu yana bazı alt tiplerin insanlara da bulaştığı biliniyor. Gerçi çoğu insan için bu olasılık düşüktür.


 


Genellikle avian influenza virüsünün bulaşması için, kişinin doğrudan virüs bulunan kümesle temas etmiş olması, tavuklara, ördeklere, hindilere ya da bu hayvanların ifrazatları ya da dışkıları ile kirlenmiş yüzeylere dokunmuş olması gerekir.


 


ınsandan insana virüs bulaşması henüz raporlanmadı. Bugüne kadar bulaştığı insanda kaldı, devam etmedi.


 


ınsana bulaşan grip virüsü ile insanlara bulaşan alt tipler kastedilir. A tipi grip virüsünün bilinen 3 alt tipi yani H1N1, H1N2 ve H3N2 insanlara bulaşabiliyor. Mevcut A tipi grip virüsünün bazı genetik parçalarının kuşlardan geldiği düşünülüyor. A tipi grip virüsü kendi içinde sürekli değişiyor ve gelişiyor. Bu nedenle de zaman içinde insanlar arasında bulaşabilir ve yayılabilir hale gelmesinden korkuluyor.


 


Kümeste bir salgın başlarsa, virüsün bulaştığı kümes hayvanları ya da yüzeylerle temas eden insanların virüsü kapma riski vardır.


 


Bir H5N1 Salgınında ınsan Sağlığı Açısından Risk Nedir?


 


H5N1 virüsü genel olarak insanlara bulaşmaz bilinmesine karşın ocak 2004’den bu yana Dünya Sağlık Örgütü’nün raporladığı 140+ insan vakası mevcut. Bu vakaların çoğunluğu, salgın olan kümesle veya kümes hayvanları ile doğrudan temasla meydana gelmiş. Bu insanların da yarısı ölmüş durumda. Vakaların çoğunluğu önceden sağlıklı olan çocuklar ve gençler.


 


Ama sadece ağır derecede hastalanan insanların raporlanmış olma olasılığı da mevcut. Belki H5N1’in bulaştığı ama hastalığı hafif geçiren insanların toplam sayısını bilmiyor olabiliriz.


 


şu ana kadar insandan insana H5N1 bulaşması olasılığı son derece nadir olarak bildiriliyor. Görülen o ki, bir insana geçtikten sonra, bulaşması devam etmiyor. Ama dünya üzerindeki tüm virüslerin değişim geçirme kabiliyeti olduğu bilindiği için, bilim adamları bir gün insanlar arasında yayılacak bir kuş gribi salgını olasılığının var olduğunu düşünüyorlar.


 


Henüz virüsün bulaştığı insan sayısı az olduğu için de, bu virüse bağışıklık sağlayacak ilaç üretimi “çok az” ya da “yok” olarak bildiriliyor.


 


Bir gün, insanlar arasında bir kuş gribi salgını olur mu? Ya da ne zaman olur? Sorularının cevapları henüz bilinmiyor ya da öngörülemiyor. Ama uzmanlar bu tür bir olasılığı gözardı edemiyorlar.


 


ınsanda H5N1 Belirtileri ve ınsan Tedavisi Nasıl Olabilir?


 


Insanlarda kuş gribinin belirtileri, tipik insan gribi benzeri belirtilerden (ateş, öksürük, boğaz ağrısı, adele sızlamaları) başlayıp, göz enfeksiyonları, zatürre,  ağır solunum hastalıkları (akut solunum bozukluğu) gibi rahatsızlıklara kadar varabilir. Hatta hayatı tehdit eder hale de gelebilir. Belirtiler, hangi virüsün alındığına göre değişir.


 


ABD’deki Laboratuar araştırmaları normal insan gribi için kullanılna ilaçların, kuş gribi için de kullanılabileceğini göstermiştir. Ancak, kuş gribi virüslerinin zaman içinde bu ilaçlara dayanıklı hale gelmesinden de korkuluyor. Bu nedenle de daha fazla çalışma yapılması gerekli görülüyor.


 


Asya’daki H5N1 virus’ten kaynaklanan hastalık ve ölümler sırasında, 2 antiviral tedavi dirençli görüldü;  amantadine ve rimantadine. 2 başka antiviral tedavi, yani oseltamavir ve zanamavir de muhtemelen işe yarayacak diye düşünülüyor. Ancak böyle olup olmadığını anlamak için ilave araştırmalara ihtiyaç duyuluyor.


 


şu anda insanları Asya ve Avrupa’da görülen tür H5N1 virüsüne karşı koruyacak bir aşı mevcut değil. Ancak aşı araştırmaları 2005 nisandan bu yana yapılıyor. Bu konuda detaylı bilgi için  National Institutes of Health website’ne bakabilirsiniz..


 


ılgili Link : www.saglik.gov.tr