Travma nedeniyle omuriliğin işlevlerini kaybetmesi sonucu oluşan “omurilik felci” Türkiye’de her yıl binlerce kişiyi etkisi altına alıyor. Çoğunlukla denize atlama, trafik kazaları ve sporlar yaralanmaları sonucu “omurilik felci” oluşabiliyor. Bu tip kazalarda ayrıca omurilik yaralanması sonucu yüksek oranda can kaybı da yaşanıyor.
Toplumsal Farkındalık Şart
Omurilik felci ve yaralanmalarına karşı toplumsal farkındalığın oluşturulması gerektiğini belirten Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Önce Kendini Koru
Omurilik felcinin kesin tedavisi olmadığı ve iyileşmesinin güç olduğunu belirten Prof. Dr. Erkan Kaptanoğlu, yaralanmadan kaçınmak için tüm önlemlerin alınması gerektiğini bildirerek şöyle devam etti; “Trafikte iken emniyet kemerinin uygun şekilde takılması ve trafik kurallarına harfiyen uyulması gerekmektedir. Ayrıca trafik kazalarından sonra kazazedeler hastanelere omurgaları korunacak şekillerde taşınmalıdır. Sığ havuz ve denize baş üstü atlanmamalıdır. Spor yaparken gerekli önlemler alınmalı, koruyucu kasklar ve aparatlar uygun şekilde kullanılmalı, yüksekten atlarken güvenli olduğundan emin olunmalıdır” dedi.
Omurilik Felcinde Tedavi Mümkün Mü?
Boyun, sırt ya da bel omurgası kırık ve yaralanmalarında eğer omurilik de yaralandıysa, kişi hareket edemez hale gelebilir. Yaralanma seviyesinin altında hissizlik, tuvaletini kaçırma olabilir. Eğer, omurilik tam olarak yaralanmadıysa ve yaralanmaya zamanında müdahale edilebilirse birtakım iyileşmeler olabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Erkan Kaptanoğlu: “Omurilik yaralandıktan sonra bir kaç saatten 6 haftaya kadar sürebilen bir şok dönemi geçirir. Bu şok esnasında omuriliğin ne derece zedelendiğini saptamak bazen zor olabilir. İlk çarpma etkisi ile oluşan omurilik içine kanama ve şişme kendisini zamanla onarabilir. Omurilik tamamen zedelenmediyse, kişi zedelenme tarihinden 2 yıl sonrasına kadar iyileşme belirtileri gösterebilir, fakat aradan ne kadar çok zaman geçerse, iyileşme şansı o kadar azalır. Omurilik felci olan hastaları rehabilitasyon kliniklerinin kontrolünde olmaları gerekir. Bu hastalar egzersizlerini ve tıbbi kontrollerini hiç bırakmamaları gerekmektedir” dedi.
Kök Hücre Devrimi
Onlardan biri olan kök hücre tedavisinin omurilik yaralanmalarında da uygulanmasına yönelik gelişmeler olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Erkan Kaptanoğlu: “Gelişen teknolojiyle birlikte tıp alanında farklı branşlarda sıklıkla tercih edilen bir tedavi yöntemi haline gelen kök hücre tedavisi omurilik felçlilerin tedavisinde de kullanılmaya başlandı. Kök hücre tedavisinde amaç, hastaya kök hücreler vererek bu hücrelerin yaralı omurilik bölgesinde yerleşmesi, yaşayabilmesi ve yaralanmış hücrelere dönüşmesini sağlamaktır. Tabi aslen bu hücrelerin fonksiyon kazanması ne omurilik içinden beyne ve kaslara haber iletebilir hale gelmesini sağlamaktır. Bu sayede hastalar tekrar hareket edebilir ve kollarını ve bacaklarını hissedebilirler”dedi.