Medical Park Bahçelievler Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Gökhan Okan; günümüzde kadınlar kadar artık erkeklerin de vazgeçilmezleri arasına giren kozmetik ürünlerde doğru seçimin çok önemli olduğunu vurguluyor. Dr. Okan, yanlış kozmetik seçimiyle ilgili uyarılarda bulunuyor:
KATKI MADDELı ÜRÜNLER
ıçinde çok sayıda hammadde ve katkı maddesi yer alan kozmetikler genel olarak güvenilirdirler. Ancak ürünlere bağlı istenmeyen yan etkiler de olabilir. Etkilerin bir kısmı ürün kullanımından hemen sonra gelişir, bir kısmı da kullanımından uzun süre sonra başlar. Bu sebepten dolayı kişinin geçmişte kullanmış olduğu bir kozmetiğe karşı sonradan reaksiyon gösterebilmesi mümkündür.
ıSTENMEYEN YAN ETKıLER
Kozmetiklerden kaynaklanan istenmeyen etkiler; kozmetik tahammülsüzlüğü, ciltte hassasiyet, egzama, akne, deride renk değişikliği, kullanılan bölgede görülen yan etkiler ya da çok nadiren ürünün kana geçmesinden kaynaklanan sistemik yan etkiler şeklinde özetlenebilir.
KOZMETıK TAHAMMÜLSÜZLÜğÜ
Kozmetik tahammülsüzlüğü; ciltte yanma, batma, sızlama ve gerginlik gibi bulgularla kendini gösterir. Kozmetik ürünün her uygulanmasından sonra şikayetler belirir ve bazen dayanılmaz bir hal alır. Oluşmasında duyu sinirleri hassasiyetinin sorumlu olduğu kabul edilmektedir. Bu yakınmaya sahip kişilerin alkol, vitamin A, alfa hidroksi asit gibi cildi tahriş edici ürünler kullanmaması gerekmektedir. Hassas ciltler için hazırlanmış temizleyiciler, nemlendiriciler ve güneş koruyucular bu kişiler için uygun seçeneklerdir.
şAMPUAN EGZAMA YAPABıLıR
Egzama; kozmetiklerin neden olduğu bir diğer yan etkidir. Egzama alerjik ve tahriş egzaması olmak üzere iki çeşittir. Sabunlar, göz makyaj ürünleri, nemlendiriciler ve şampuanlar tahrişe neden olabilecek kozmetik ürün gruplarıdır. Reaksiyon ürün kullanımından hemen sonra gelişeceği gibi, uzun süre kullanım sonrasında da başlayabilir. Ürünün kullanıldığı bölgede yanma, batma ve kaşıntı gibi bulgular olur. Hasta ürünü kullanmaya devam ettiğinde kızarıklık, pullanma ve kepeklenme saptanır. Oluşmasında cildin kuruluğu ve koruyucu tabakanın zarar görmesi ana nedendir. Göz kapağı derisi ince olduğundan tahrişe karşı özellikle çok duyarlıdır.
EGZAMAYA KARşI YAMA TESTı
Alerjik egzama, ürünün içeriğinde bulunan herhangi bir maddeye karşı kullanıcının gösterdiği tepkiden kaynaklanır. En sık koku maddeleri, saç boyaları, güneş koruyucular ve katkı maddeleri alerjik egzamaya sebep olur. Ciltte kızarıklık, kaşıntı, sulantı ve su dolu kabarıklık şeklinde kendini gösterir. Alerjiye neden olan maddenin tespitinde patch test (yama testi) yapılır. Test sonucuna göre de alerjik madde saptanarak o maddeyi içeren kozmetiklerin kullanılmaması konusunda kişi bilgilendirilir.
PARFÜM CıLDıNıZı LEKELENDıRMESıN
Kozmetikler içinde bulunan bazı maddeler güneş gören alanlarda ultraviyole ışınlarıyla kimyasal reaksiyona girerek ciltte tepkiye neden olabilir. Parfümler, bergamot yağı ve tıraş losyonları bu tepkilere neden olabilecek kozmetik gruplarıdır. Ciltte kızarıklık, su toplaması ve renk artışı gibi bulgular gözlenir.
YAğLI KREM SıVıLCE YAPAR
Sivilce tarzı oluşumlar kozmetik kullanımı sonrası gözlenebilecek bir diğer yan etkidir. Genellikle kapalı komedonlar şeklinde kendini belli ederken bazen iltihabi sivilceler de görülebilir. En sık yağlı yüz kremleri bu etkiye neden olur.
GENıTAL TEMıZLığı ABARTMAYIN
Kozmetik ürünlere bağlı nadiren ciltte renk açılması, renk koyulaşması görülebilir. Kozmetiklere bağlı bölgesel yan etkiler görülebileceği gibi, çok nadiren de olsa, deriden emilip sistemik dolaşıma geçmesinden kaynaklanan yan etkiler de oluşabilir. Örneğin; genital bölge temizleyicilerinin sık ve yoğun miktarda kullanımı özellikle kadınlarda idrar yollarının tahriş olmasına sebep olur.
KOZMETıK ÜRÜN KULLANIRKEN BUNLARA DıKKAT EDıN!
CıLT TıPıNE GÖRE KOZMETıK: Öncelikle cilt tipine uygun kozmetik ürün seçilmeli. Kişi cilt analizini bir dermatologa yaptırmalıdır. Yağlı cilde sahip kişiler genellikle cildi kurutucu ve su bazlı ürün seçmesine karşılık, kuru cilt yapısındakiler alkol içermeyen nemlendirici ürünleri tercih etmelidir.
GÖZ ÇEVRESıNE AYRI KREM: Göz çevresine o bölge için hazırlanmış ürün dışındaki kozmetiklerin uygulanmamasına önem verilmeli.
AYNI ANDA KULLANMAYIN: Çok fazla kozmetik aynı anda uygulanmamalı.
KAPAKLARINI KAPATIN: Ürünlerin kapakları kapalı tutulmalı, havayla teması engellenmeli.
SON KULLANMA TARıHıNE DıKKAT: Ürünlerin son kullanma tarihine dikkat edilmeli. Renk, kıvam, koku değişikliği olan ve son kullanma tarihi geçmiş ürünler kullanılmamalı.
ETıKETı ıYı OKUYUN: Kişi, kozmetik ürünün içeriğinde bulunan bir maddeye karşı önceden reaksiyon göstermişse, yeni kozmetik seçiminde o maddenin bulunup bulunmadığına etiket bilgisine bakarak dikkat etmeli.
ENFEKSıYONA SÜRMEYıN: Enfeksiyon varsa kozmetikler o bölgeye uygulanmamalı.
MAKYAJLA UYUMAYIN: Makyaj çıkartılmadan yatılmamalı.
KıMSEYLE ORTAK KULLANMAYIN: Kozmetiklerin başka biriyle ortak kullanılmamasına önem verilmelidir.
YAN ETKı VARSA BIRAKIN: Kozmetiklerden kaynaklanan herhangi bir istenmeyen etkiyle karşılaşıldığı zaman, hemen o ürünün kullanımı kesilmeli ve dermatoloji uzmanına başvurulmalıdır.