Geçtiğimiz hafta bir toplantı dolayısıyla ızmir’de bulunuyordum. Bu toplantıda ızmir’in yeni kurulmakta olan ıYTE – ızmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörü(http://www.iyte.edu.tr/) ile tanıştım ve bu tanışmadan büyük mutluluk duydum.
Bir yandan çok başarılı ve yoğun iş hayatını sürdürürken, diğer yanda anneliğini unutmayan ve “kendinizi tanıtır mısınız” sorusuna ilk olarak çocuklarını anlatarak başlayan Prof.Dr.Semra Ülkü, kadınların ve annelerin teknoloji alanında başarılı olabileceğinin bir örneği. Sizlere Prof.Dr.Semra Ülkü’yü tanıtmak istiyorum:
KadınVizyon : Sayın Rektörüm sizi tanıyabilir miyiz?
Prof.Dr. Semra Ülkü : 2 çocuğum var. Eşimi kaybettim. ıkisi de çok başarılı oldular. Oğlum, üniversiteye derece ile girdi. Bilkent Üniversitesi Elektronik Bölümünde lisans ve Yüksek lisans derecelerini aldıktan ve alanında dünyadaki en iyiler arasında olan Fransa’da, INSEAD Manegment Schoolda master ve doktora yaptıktan sonra şimdi GeorgeTown Üniversitesinde öğretim üyesi. Kızım ise, Galatasaray Uluslararası ılişkilerden mezun olup, ıngiltere’de AB alanında yüksek lisans yaptı. şimdi ıstanbul’ da ıktisadi Kalkınma Vakfı’nda çalışıyor. Her ikisi de evli, birde torunum var. Ayrıca hayvanları, bitkileri ve doğayı çok severim. Evde 4 köpeğim ve 1 kedim var.
1969 ODTÜ Kimya Mühendisliği mezunuyum. Bir süre ODTÜ’ de çalıştıktan sonra, 6 yıl kadar sanayi deneyimim oldu. Eşimin Kütahya’ ya tayini nedeni ile 1975 de ODTÜ’ den ayrıldım ve Kütahya Azot Sanayii’nde çalıştım. ODTÜ’den doktoralı olarak ayrılmıştım. Doçentliğimi Termodinamik bilim alanında dışarıdan verdim. Daha sonra Eşimin ızmir’ e tayinini takiben,1982 de Ege Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümünün de Doçent ve Isı Disiplini başkanı olarak çalıştım. Daha sonra Üniversite Yasası değişikliği ile aynı bölümde Dokuz Eylül-Makine Mühendisliği olarak devam ettim. Bir müddet sonra 1987 de Profesör olarak Ege Üniversitesi’ne geçtim. Bir süre Kimya Mühendisliği bölüm başkanlığı yaptım.
Daha sonra 1993′ te ıYTE’nin kuruluş çalışmalarına yardımcı olmaya başladım. Yapılaşmayı takiben, Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsün’ de müdürlük, Kimya Mühendisliği Bölüm Başkanlığı, Mühendislik Fakültesi Dekanlığı görevlerini yaptım.1998 yılın’ da Rektör olarak seçildim 6 yıldır da Rektör olarak bulunuyorum. Bu benim rektörlükte 2.dönemim.
KadınVizyon : Kadınların teknoloji alanında çalışmalarına ne diyorsunuz?
Prof.Dr. Semra Ülkü : Aslında Türkiye’de teknoloji alanında çalışan kadın sayısı, diğer birçok ülkeye nazaran çok daha fazladır. Bunu da özünde Atatürk’ e borçluyuz. Ben Azot Sanayii gibi ağır sanayii olarak değerlendirilen bir kurumda çalıştım ben den önce ve benden sonra da ayni kurumda çalışıp çok başarılı olan bayanlar vardı .Kadınların karşı cinsten çok daha fazla çalışarak başarılı olduklarını izledim.
Ayrıca, eskiden teknoloji iş dünyasında “büyük emek gücü isteyen” bir alan olarak değerlendirilirdi. Ama bugünün teknolojisi beyin gücü gerektiriyor. Kadınlar da artık teknoloji alanında daha çok yer alabiliyorlar.
KadınVizyon : Rektör seçilirken kadın olmanızın dezavantajı oldu mu?
Prof.Dr. Semra Ülkü : Olmadı. Aslında ben özellikle rektör olayım diye de koşmadım. Kurumun gerek eğitim, gerekse araştırma alanında öne geçmesi gerektiğini özünde kabul eden ,bu bağlamda gelecekte olması gerekenleri bilen , hisseden bir seçim yapıldı. Ben seçimde fazla sorun yaşamadım. Eğitim ve araştırmaya bakış açım biliniyordu. Sadece “şunları şunları yapacağım” dedim. Kendimi kurumumun sadece Türkiye’de değil, tüm dünya’ da tanınan en önde gelen lider bir eğitim ve araştırma kurumu olarak yapılaşmasına adadım.
KadınVizyon : Hobileriniz var mı ?
Prof.Dr. Semra Ülkü : Teknik, idari görevlerim ve yeni kurulmakta olan bu üniversitenin Ülkenin olumsuz koşullarından kaynaklanan sorunları nedeniyle zamanımın büyük bir bölümü işle geçiyor. Bir taraftan kampusun yapılaşması için, çaba sarfederken,diğer taraftan kadronun oluşumu ve eğitimin, araştırmanın alt yapısını hazırlamakla uğraşıyorsunuz. Lider, iddialı eğitim araştırma ortamının yaratılması çok zorlu bir uğraş. ıleri ülkelerde yapılanları takip edip, onları özümseyerek uygulamaya geçirmek için gerekli imkanları sağlamak en büyük uğraşım. Ancak eğitimde hedeflediğimiz araştırmacı, yaratıcı, girişimci kendi teknolojimizi üretecek gençleri yetiştirmek, hedeflediğimiz düzeyde araştırmaları gerçekleştirmek mevcut para ve bütçe politikaları ile çok zor oluyor.
Aslında hobim “para bulmak” diyebiliriz. Ekonominin durumu ve para politikaları nedeniyle, farklı bir eğitimi vermek için gereken parayı bulmaya çalışmakla zamanım geçiyor.
ıdareciyim ama akademik alanda araştırmaların çok önemli olduğunu düşündüğüm için, araştırmalara ,özellikle ülkedeki hammadde potansiyelinden yararlanarak katma değer taşıyacak üretime yönelik araştırmalara da zaman ayırıyorum. Yüksek Lisans/Doktora öğrencilerim var. Onlarla birlikte bazı projeleri yürütüyoruz.
Kalan zamanda da spor ve özellikle yüzme yapıyorum. Hayvanlarımla vakit geçiriyorum. Bahçe ile uğraşıyorum.
KadınVizyon Notu : Bu röportajın devamını Prof.Dr.S.Ülkü: ‘Kendi Teknolojimizi Üretmeliyiz’ başlığı altında okuyabilirsiniz.