Beyne giden, yaşamsal kan ve oksijen akışının aniden azalması ya da kesilmesi ile ortaya çıkan inmenin, %80-85’lik kısmını iskemik, kalan kısmını da hemorajik inme oluşturuyor. Kalp krizi gibi ani müdahale gerektiren inmenin, beyinde gelişen bir kriz olarak değerlendirilmesi gerekiyor. Memorial Sağlık Grubu Medstar Antalya Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Murat Kurnaz, inme ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Görülen şikayetler her hastada değişebilir
Beynin dolaşımı, ön ve arka dolaşım sistemi olarak farklı damar yapısı ile sağlanmaktadır. Ön damar yapısını; şah damarları, arka damar yapısını da vertebro baziller sistem oluşturmaktadır. Bu iki damar yapısı orta hatta birbiriyle birleştirici damarlarla bağlanarak olası dolaşım bozukluklarında tamamlayıcı bir sistem haline gelmektedir. Farklı damarlarla beslenme nedeniyle etkilenen damar; beslenme bölgesine göre de görülen şikayetler değişmektedir. İskemik inme; kalp ritim bozukluğu ya da kalp kapak bozukluğu nedeniyle pıhtı atmasından, beyin dolaşımını sağlayan damarlardaki darlıktan pıhtı atmasından ve beynin küçük damarlarının damar sertliği nedeniyle zamanla tıkanmasından meydana gelir.
İnme riskini artıran faktörler şunlardır;
1. Hipertansiyon,
2. Sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı,
3. Aşırı alkol tüketimi,
4. Kötü kolesterol yüksekliği ve iyi kolesterol düşüklüğü,
5. Kalp ritim ve kalp kapak bozuklukları,
6. Genetik faktörler,
7. Kanama-pıhtılaşma mekanizması bozuklukları,
8. Homosistein yüksekliği,
9. Anevrizmalar,
10. Şeker hastalığı.
Konuşma ve görme bozukluğu görülebilir
Ön dolaşım alanında meydana gelen bozukluklarda; konuşamama, anlamama veya ikisi birlikte görülen konuşma bozukluğu, bir tarafta güçsüzlük, yine bir tarafta uyuşukluk hissi, görme bozukluğu olabilmektedir. Arka dolaşım alanındaki bozukluklarda da dengesizlik, konuşma ve görme bozukluğu, yutma güçlüğü ve solunumda yetersizlik görülebilir.
Kalp krizi gibi değerlendirilmeli
İnme tıbbi olarak acil bir durumdur, kalp krizi gibi beyin krizi olarak ele alınmalıdır. İnmenin tedavisi iskemik ve hemorajik olmasına göre farklı olduğu için öncelikle türünün tespit edilmesi gereklidir. İskemik inmede ilk 6 saatlik süre tedavi için çok önemlidir. İlk 3-6 saatte yapılan muayene ve tetkiklerinde güçlü kan sulandırıcı ilaçlardan kullanılabilen hastaların düzelme potansiyelleri daha yüksek olmaktadır.
Girişimsel yöntemlere başvurulabilir
Bu tedavinin dışında iskemik inmede yukarıda belirtilen risk faktörlerinden mevcut olanların kontrol altına alınarak düzeltilmesi esastır. Hemorajik inmede de kanama alanına göre tedavi farklılık göstermektedir. Beyin dokusu içine kanamalarda tansiyon kontrolü, beyin ödeminin azaltılması yapılırken, subaraknoid kanama gibi anevrizma damar balonlaşması neticesinde olan bir kanama varsa anevrizmanın cerrahi ya da girişimsel nöroradyolojik yöntemlerle tedavisi gerekebilmektedir.