Cep telefonlarının kapkaç, hırsızlık, kaçakçılık konusu olduğu, terör suçlarının işlenmesinde kullanıldığının ifade edildiği komisyon toplantısında, ikinci el cep telefonu satışının kayıt dışı kalmasının bu tür olayları kolaylaştırdığı kaydedildi.
MOBıSAD Yasayı Destekliyor
TBMM Bayındırlık, ımar ve Ulaştırma Komisyonu’nda, AK Parti Muğla Milletvekili Seyfi Terzibaşıoğlu tarafından hazırlanan ve 18 AK Parti milletvekilinin de imzaladığı, Telsiz Yasası’nda değişiklik yapılmasına ilişkin yasa teklifi görüşülerek kabul edildi. Terzibaşıoğlu, yasa teklifiyle ilgili bilgi verirken, Türkiye’de 35 milyon cep telefonundan 12 milyonunun kayıt dışı olduğunu ve bunun mali portresinin de 2.5 milyon dolar olduğunu bildirdi.
Cep telefonu üretici, satıcı ve bayilerinin üye olduğu MOBıSAD Genel Başkanı Murat Dursun da, sektör olarak bu yasa teklifini desteklediklerini ve bu değişiklikle sadece cep telefonu değil, sektörün bütününün disipline edileceğini belirtti.
Cep telefonlarında düzenleme getiren yasa teklifinin dünyada bir örnek oluşturduğu, teklif yasalaştığında kaçak ve hırsızlık malı cep telefonlarının kullanım dışı kalacağı vurgulandı.
Cep Telefonu Operatörleri Kaçak / Çalıntı Cihzlara Hizmet Vermeyecek
Yasa teklifine göre, Telekomünikasyon Kurumu tarafından izin verilmedikçe, işletmecilerle tedarik edilen abone kimlik ve iletişim bilgilerini taşıyan özel bilgiler veya cihazın teşhisine yarayan elektronik kimlik bilgileri yeniden oluşturulamayacak, değiştirilemeyecek, kopyalanarak çoğaltılamayacak veya herhangi bir amaçla dağıtılamayacak.
Elektronik kimlik bilgisi değiştirilmiş cihaz, kart veya gereçlerle değişiklik yapılması amacına yönelik yazılım, her türlü araç veya gereçlerle değişiklik yapılması amacına yönelik yazılım, her türlü araç veya gereçlerin ithalatı, üretimi, dağıtımı veya tanıtımı yapılamayacak, bulundurulamayacak, aracılık edilemeyecek. Kurum düzenlemelerine aykırı olarak elektronik kimlik bilgisini haiz yeni veya kullanılmış cihazların her türlü devri ve ticareti yapılamayacak, bu cihazlar kullanılamayacak.
Abone kimlik ve iletişim bilgilerini taşıyan özel bilgiler ile cihazların elektronik kimlik bilgilerini taşıyan her türlü yazılım, kart, araç veya gereç yetkisiz ve izinsiz olarak kopyalanamayacak, muhafaza edilemeyecek, dağıtılamayacak, kendisine ya da başkasına çıkar sağlamak amacıyla kullanılamayacak.
Cep telefonu operatörleri, Telekomünikasyon Kurumu’nun, “merkezi mobil cihaz kimlik tanımı ve veri tabanı”nda (CEIR) yer alan elektronik kimlik bilgileri değiştirilmiş, kaçak, kayıp veya çalıntı cihazlara elektronik haberleşme hizmeti veremeyecek. Yani bir başka deyişle SIM kart bloke edilecek.
Operatörler Veri Tabanlarını, TK ile Birlikte Düzenleyecek
ışletmeciler, bu tür yasal olmayan cihazların haberleşme şebekelerine bağlanmasını önlemek üzere kendi veri tabanlarını Telekomünikasyon Kurumu veri tabanı ile uyumlaştıracak ve bununla ilgili teknik alt yapı ve sisteminin güvenliğini, yasanın yürürlüğe girmesini izleyen 5 ay içinde sağlayacak. Sistemin işletilmesinden kaynaklanan sorunlar 5 gün içinde giderilecek.
Komisyonda kabul edilen teklifle, yasal olmayan GSM telefon cihazları hizmet dışı bırakılarak, ekonomik değerleri sıfırlanacak. Buna göre, Telekomanikasyon bünyesinde kurulacak veya kurdurulacak bilgi ve ihbar merkezine çalıntı veya kayıp cihazların bildirilmesinin ardından bu cihaz izlemeye alınacak. Kullanıcıya bir mesaj gönderilerek kullandığı telefonun çalıntı olduğu konusunda kullanıcılar da bilgilendirilerek, en yakın adli makama bu cihazları teslim etmeleri istenecek.
Mevcut Kaçak / Çalıntı Cihazlar için 1 Kerelik Af
Kanun yürürlüğe girmeden önce Telekomünikasyon Kurumu kayıtlarında yer almadığı belirlenen cep telefonu kullanıcıları, kanunun yürürlüğünü izleyen 5 ay içinde gerekli belgelerle birlikte cihazlarını Kuruma kaydettirecek. Belgesi olmayan her kayıt dışı cihazın kaydedilmesi için bir kerelik 10 YTL ödenecek. Kayıt ücreti, Kurumun belirleyeceği yerler tarafından tahsil edilecek. Kayıt ücretinin 2 YTL’si SMS gönderilmesi ve “telefon elektronik kimlik bilgisi” (IMEI) numaralarının düzeltilmesi gibi masrafların karşılığı olarak GSM operatörlerine verilecek, kalan kısmı ise Kurum hesaplarına aktarılacak.
Başvuru süresi sonunda Kurum kayıtlarında yer almayan cihazlar, bir daha kullanıma sokulmamak üzere elektronik haberleşme şebekesi bağlantıları kesilerek devre dışı bırakılacak. Ancak, haklı mazereti nedeniyle başvuru süresini geçirenlerin şebeke bağlantıları, kayıt ücretini ödemeleri halinde kullanıma açılacak.
Para ve Hapis Cezaları
Yasa teklifiyle, çalıntı cihazlar ile haberleşmeyi sürdüren GSM operatörlerine de ağır para ve hapis cezaları verilmesi öngörülüyor. Buna göre, kurum tarafından izin verilmedikçe işletmelerce tedarik edilen abone kimlik ve iletişim bilgilerini taşıyan özel bilgiler veya cihazın teşhisine yarayan elektronik kimlik bilgileri yeniden oluşturulursa, kopyalanarak çoğaltılırsa bu kişilere 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 3 bin YTL’den 5 bin YTL’ye kadar adli para cezası verilecek.
Kurum düzenlemelerine aykırı olarak elektronik kimlik bilgisini haiz yeni veya kullanılmış cihazların her türlü devri ve ticareti yasaklanırken, bunlara aykırı hareket edenlere de 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 3 bin YTL’ye kadar adli para cezası verilecek.
GSM işletmecileri, kurumun CEIR’ında yer alan elektronik kimlik bilgileri değiştirilmiş, kaçak, kayıp veya çalıştı cihazlara elektronik haberleşme hizmeti verirlerse cihaz başına 20 bin YTL idari para cezası uygulanacak. Aykırılıkların tekrarı durumunda, cezalar bir önceki ihlal için öngörülenin 2 katı oranında uygulanacak.