2006 yılının ilk “Sağlıklı Süte Çağrı” semineri ıstanbul’da düzenlendi. Çeşitli Halk Eğitim Merkezleri öğretmen ve kursiyerlerinin büyük ilgi gösterdiği seminerde akademisyenler, açık sütün insan sağlığı açısından yarattığı tehditleri anlattı. Uzmanlar, açık sütün çok sayıda zararlı mikroorganizma içerdiğine ve kaynatmanın sütün besin değerini yüzde 60- 100’e varan oranlarda azalttığına dikkat çekti.
Seminere Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi ıç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Enfeksiyon Hastalıkları Ünitesi Başkanı Prof. Dr. Serhat Ünal, Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden Prof. Dr. Tanju Besler ve Tetra Pak Türkiye Kurumsal ıletişim Müdürü Yasemin Ayginin konuşmacı olarak katıldı. Seminerde Prof. Dr. Serhat Ünal, Hacettepe Üniversitesi bünyesinde gerçekleştirilen saha araştırmasının sonuçlarını yaptığı bir sunumla katılımcılara aktardı.
Tetra Pak Türkiye Kurumsal ıletişim Müdürü Yasemin Ayginin seminerde yaptığı konuşmada, Türkiye’nin dört bir yanında sütün sağlıklı koşullarda tüketilmesinin öneminin anlatılmasına fırsat tanıyan Sağlıklı Süte Çağrı Seminerleri’nin önemine değindi. Ayginin şunları söyledi:
“2001 yılında Bursa’da başladığımız Sağlıklı Süte Çağrı seminerlerine bugün aynı heyecanla yine ıstanbul’da devam ediyoruz. Seminerleri düzenlememizin amacı açık sütün insan sağlığı açısından yarattığı tehditlere, bilimsel araştırmalar ışığında dikkat çekmek ve neden ambalajlı UHT Uzun Ömürlü Süt tüketmek gerektiğini anlatmak. Bu yıl ıstanbul’da başlayan seminerlerimizi toplam dokuz ilde sürdüreceğiz. Böylelikle ülkemizde sağlıklı süt tüketiminin artması için yapılan çalışmalara önemli bir katkı sağlayacağımıza inanıyorum.”
Seminerler, sütün beslenmedeki önemi, açık sütün zararları ve sağlıklı koşullarda işlemden geçirilerek paketlenen Uzun Ömürlü sütün yararları konusunda toplumun geniş kesimlerini aydınlatmayı hedefliyor.
Hacettepe Üniversitesi bünyesinde gerçekleştirilen ve altı hafta süren bir saha araştırmasında, Ankara’nın 39 semtinden elde edilen 150 sokak sütü, 109 UHT süt ve 41 pastörize süt örneği üzerinde yapılan laboratuar analizlerinde halk sağlığı açısından şok edici sonuçlara ulaşıldı. Buna göre, uluslararası standartlarda, 1 mililitre sütte kabul edilebilir bakteri miktarı 5 bin iken, incelenen açık süt örneklerinde bu sayının 100 bine kadar yükseldiği ortaya çıktı.
Aşağıdaki tablo, 150 sokak sütü, 109 UHT süt ve 41 pastörize süt örneği üzerinde gerçekleştirilen araştırmanın ortaya koyduğu çarpıcı gerçekleri özetliyor:
| Sokak Sütü | UHT Süt(*) | Pastörize Süt |
Toplam bakteri sayısı Kabul Edilebilir Değer (ml/adet): 5000 | 100 binin üzerinde | 0 | 200’ün altında |
Su/mineral oranı yüksek numune yüzdesi | % 19 | 0 | 0 |
Yapılan analizlerde, UHT Uzun Ömürlü Süt’ün ise insan sağlığı açısından tüm standartlara uygun özellikler taşıdığı görüldü.
Hacettepe Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen bir başka araştırma olan “Türkiye’deki Açık Sütün Kimyasal Kalitesi: Vitaminler” başlıklı çalışmada da açıkta satılan sokak sütünün zaten düşük olan vitamin değerinin, kaynatıldıktan sonra daha da önemli oranda kaybolduğunu gösteriyor. Sütün ısıtılma süreleri ve besin değerleri şu şekilde gerçekleşiyor:
Besin Maddesi | 0 dakika | 5 dakika | 10 dakika | 15 dakika |
Tiamin | 0,015 | 0,014 | 0,006 | 0,005 |
Riboflavin | 0,12 | 0,11 | 0,09 | 0,08 |
Niacin | 0,17 | 0,16 | 0,15 | 0,15 |
B12 Vitamini | 0,29 | 0,25 | 0,23 | 0,21 |
Folik Asit | 2,2 | 1,8 | 1,5 | 1,1 |
Buna göre, 15 dakika ısıtılmasının ardından, çiğ sütteki Tiamin yüzde 66, Riboflavin ve Folik Asit yüzde 50, Niacin yüzde 12 oranında azalırken, B12 vitaminindeki kayıp da 20 dakika sonunda yüzde 30’a varıyor.
Seminerde Prof. Dr. Tanju Besler halk tarafından ucuz olduğu için tercih edilen açık sütün insan sağlığına olan maliyetinin çok daha yüksek olduğunu belirterek açık süt kullanımı sonucu oluşacak hastalıkların tedavisinin çok daha masraflı olduğunun altını çizdi.
Sağlıklı Süte Çağrı seminerlerinde aktarılan bilgilerin daha geniş kesimlere duyurulabilmesi için yoğun tanıtım çalışmaları yapılıyor. Çalışmalar birebir ya da toplu iletişim imkanı sunan tüm zeminlerde sürdürülüyor.
ıstanbul ilçelerinde bir ay süresince bilgilendirme çalışmaları devam edecek. Çalışmalar kapsamında gerçekleştirilen Sağlıklı Süte Çağrı seminerinin video görüntüleri, ilçelerdeki Halk Eğitim Merkezleri’nde gösterilecek. Video gösterimine, ilçelerdeki Halk Eğitim Merkezleri öğretmenleri, kursiyerler, kursiyer yakınlarıyla birlikte halktan isteyen herkes katılabilecek.
Sağlıklı Süte Çağrı Seminerleri bugüne kadar 27 ilde düzenlendi. Bu seminerlerde doğrudan yaklaşık 500.000, dolaylı olarak 2 milyon kişiye ulaşıldı. 2006 yılında seminerler ıstanbul’la birlikte Kocaeli, ızmir, Antalya, Denizli- Muğla, Ankara, Kahramanmaraş- Osmaniye, Konya ve Adana olmak üzere dokuz ilde düzenlenecek.